TechDraw Geometric dimensioning and tolerancing/pl: Difference between revisions
(Created page with "Zamiast sformatowanej liczby można użyć własnego tekstu, ustawiając opcję '''Tekst dowolny''' w oknie dialogowym wymiarowania. Wówczas zawartość pola '''Wyznacznik fo...") |
(Created page with "Za pomocą właściwości {{PropertyData|X}} i {{PropertyData|Y}} można zmienić poziome i pionowe położenie tekstu wymiaru względem widoku. Alternatywnie można zmienić...") |
||
Line 59: | Line 59: | ||
Zamiast sformatowanej liczby można użyć własnego tekstu, ustawiając opcję '''Tekst dowolny''' w oknie dialogowym wymiarowania. Wówczas zawartość pola '''Wyznacznik formatu''' zostanie wyświetlona jako wymiar. |
Zamiast sformatowanej liczby można użyć własnego tekstu, ustawiając opcję '''Tekst dowolny''' w oknie dialogowym wymiarowania. Wówczas zawartość pola '''Wyznacznik formatu''' zostanie wyświetlona jako wymiar. |
||
Za pomocą właściwości {{PropertyData|X}} i {{PropertyData|Y}} można zmienić poziome i pionowe położenie tekstu wymiaru względem widoku. Alternatywnie można zmienić położenie, przeciągając wartość liczbową lub tekst. |
|||
===Tolerancja=== |
===Tolerancja=== |
Revision as of 08:32, 27 March 2021
Idea
Głównym celem rysunku technicznego jest to, aby inni zrozumieli, co projektant stworzył z jakimi tolerancjami ORAZ jak wyprodukować konstrukcję. Ponieważ większość części musi pasować do zespołów, również geometryczne relacje z innymi częściami są ważne. Aby to osiągnąć, opracowano system wymiarowania geometrycznego i tolerancji (GD&T).
Weźmy na przykład tę część:
W projekcie oś ma być umieszczona wewnątrz 2 otworów w części. Oznacza to, że musimy określić następujące rzeczy
- Średnicę otworów i ich położenie.
- Określenie, że otwory są wzdłuż pewnej osi, która nie jest prostopadła do płaszczyzny bazowej XZ.
- Część osiowa musi mieć określoną prostoliniowość.
Prostoliniowość jest ważna, ponieważ zagięta oś nie będzie pasowała do otworów. Wyrównanie otworów jest ważne, ponieważ samo wywiercenie każdego otworu w danej pozycji, bez zwracania uwagi na oś, doprowadziłoby do powstania otworów, do których oś nie pasowałaby. Tak więc samo określenie wymiaru i położenia otworu nie jest wystarczające. Pierwszy punkt to "klasyczne" wymiarowanie, podczas gdy dwa pozostałe to informacje geometryczne, dlatego GD&T wchodzi w grę. Przykład ten pokazuje również, że GD&T jest niezbędne, aby zapewnić, że części są dobrze dopasowane do zespołów.
Jeśli nie jesteś zaznajomiony z koncepcją GD&T, gorąco polecamy zapoznanie się z nią już teraz. Na przykład, szybkie wprowadzenie znajduje się w tym filmie. Aby dowiedzieć się więcej o koncepcji "maksymalnych warunków materiałowych", spójrz na ten film. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat wszelkiego rodzaju cech GD&T, należy rozejrzeć się w Internecie. Na przykład ten kanał YouTube zawiera kilka dobrych wyjaśnień.
GD&T zostało uregulowane w normach ISO 1101 oraz ASME Y14.5.
Możliwości środowisk parcy Rysunek Techniczny w zakresie spełniania wspólnych standardów GD&T są obecnie niewielkie (od wersji FreeCAD 0.19), ale można już osiągnąć wiele rzeczy. Ta strona Wiki wyjaśnia co jest zaimplementowane i jakie sztuczki mogą być użyte dla niezaimplementowanych funkcji.
Uwaga: ta strona Wiki nie ma na celu nauczenia GD&T!
Wymiarowanie
Środowisko Rysunek Techniczny oferuje kilka narzędzi do tworzenia różnych typów wymiarów. Proszę spojrzeć na różne wymiary, jak je tworzyć i modyfikować.
Formatowanie
Domyślna czcionka dla nowego wymiaru jest określana przez ustawienie w preferencjach parametru Czcionka etykiety. Domyślny rozmiar czcionki jest określony przez ustawienie w preferencjach parametru Rozmiar czcionki.
Uwaga: Zalecane jest używanie czcionki, w której znak minus ma taką samą szerokość jak znak plus, ponieważ zapewnia to, że tolerancje będą sformatowane zgodnie z normami GD&T. Taką czcionką jest np. osifont, który jest częścią wszystkich instalacji programu FreeCAD.
Domyślny format dla nowych wymiarów zależy od opcji w preferencjach Zastosuj wartości globalne dla liczby miejsc dziesiętnych i Alternatywne miejsca dziesiętne. Określają one liczbę miejsc po przecinku, ale w każdym przypadku wymiar jest liczbą zmiennoprzecinkową. Na przykład, jeśli ustawione są 2 miejsca po przecinku, używany jest format %.2f (liczba zmiennoprzecinkowa z 2 miejscami po przecinku).
Format liczb można zmienić:
- Kliknij dwukrotnie na wymiar na rysunku lub na obiekt wymiaru w drzewie modelu,
- W pojawiającym się oknie dialogowym wymiarowania w polu Wyznacznik formatu znajduje się definicja formatu, więc zmień ją na taką, jaka jest potrzebna.
Składnia wyznacznika formatu jest wyjaśniona tutaj. Możesz również użyć to narzędzie online, aby zobaczyć, jaki wyznacznik formatowania będzie wyświetlał liczby.
Przykłady:
- Używasz dwóch miejsc po przecinku, ale dla kąta chcesz mieć tylko jedno miejsce po przecinku, użyj formatu %.1f,
- Używasz dwóch miejsc po przecinku, ale nie podoba Ci się, że wyświetlane są zera na końcu (wolisz 4 zamiast 4.00). Wtedy użyj tego wyznacznika formatu: %g. Paramert g użyje jak najkrótszego ciągu znaków, a więc pominie zera po przecinku. Ponadto w razie potrzeby automatycznie przełączy się na notację naukową.
Za pomocą właściwości DANEOdwrotny można nadać wymiarom długości wartości ujemne i przerzucić kąty z zakresu 0 - 180° do zakresu odbicia 180° - 360°.
Ustawienie opcji Teoretycznie dokładny w oknie dialogowym wymiarowania spowoduje oznaczenie wymiaru jako dokładnego teoretycznie poprzez dodanie wokół niego ramki.
Zamiast sformatowanej liczby można użyć własnego tekstu, ustawiając opcję Tekst dowolny w oknie dialogowym wymiarowania. Wówczas zawartość pola Wyznacznik formatu zostanie wyświetlona jako wymiar.
Za pomocą właściwości DANEX i DANEY można zmienić poziome i pionowe położenie tekstu wymiaru względem widoku. Alternatywnie można zmienić położenie, przeciągając wartość liczbową lub tekst.
Tolerancja
Tworzenie
- Utwórz wymiar w swoim rysunku,
- Kliknij dwukrotnie na wymiar na rysunku lub na wymiarowanym obiekt w drzewie modelu.
- W pojawiającym się oknie dialogowym wymiaru podaj jako wartość powyżej wymiaru, wartość o którą wymiar może zostać przekroczony.
Spowoduje to tolerancję równomierną, jak ta: - Jeśli masz nierówne tolerancje, podaj jako wartośćponiżej wymiaru, wielkość, o którą wymiar może być mniejszy i odznacz opcję Równa tolerancja
Spowoduje to nierówną tolerancję, taką jak ta:
Usuwanie
Aby pozbyć się tolerancji, zmień wartości powyżej wymiaru i poniżej wymiaru, każdą na zero.
Formatowanie
The default font for new tolerances is the same than for dimensions. The default font size is specified by the preferences setting Tolerance Text Scale. This scale is a factor of the font size used for the dimension.
The default number format for new tolerances is by default the same format than for the dimension. It can be changed in the dimension dialog.
You can also use your own text instead of a formatted number by checking the option Arbitrary Tolerance Text in the dimension dialog. Then the content of Tolerance Format Specifier will be used as tolerance text.
Geometrical Tolerancing
Tolerances are created by using the Balloon feature of TechDraw. Since for most features a frame is required, it is helpful to change in the TechDraw preferences the Balloon Shape to Rectangle.
Tolerance indicator
The tolerance indicator of GD&T is a frame, also called "feature control frame". It can be created by using the Balloon feature of TechDraw:
- after adding a Balloon and if its shape is not already a frame, double-click on it in the model tree and set in the appearing dialog the Shape to Rectangle.
- add the corresponding Unicode character for the feature you need to the Balloon Text. (You can copy them from the reference tables below.)
- by adding the character '|' to the Text, you start a new indicator field.
There is no rule that defines if or how the tolerance indicator must have a leader line or not, so you can either:
- set the property Line Visible to False in the balloon dialog.
- set End Symbol to Filled Arrow or Dot.
The example at the right side shows the two possible tolerance indicator layouts.
Datums
Datums in the GD&T sense of the meaning are surfaces your tolerance is relative to. They are created as Balloon:
- after adding a Balloon, set End Symbol to Filled Triangle in the balloon dialog.
- if the bubble shape is not already a frame, set Bubble Shape to Rectangle.
- drag the bubble with the mouse so that the triangle points away from the datum surface.
- since it is common to have a straight line for datums unless the datum surface is not perpendicular to X or Y, assure that either the properties DANEX and DANEOrigin X or DANEY and DANEOrigin Y are equal to get a straight Balloon line.
Symbol reference
As reference, here are lists of characters to be used for geometric tolerancing:
Type of control | Geometric characteristics | Symbol | Unicode character | Datum necessary | Notes |
---|---|---|---|---|---|
Form | Straightness | ||||
Form | Flatness | ||||
Form | Roundness | In older norms also called circularity. | |||
Form | Cylindricity | ||||
Form / Orientation / Location | Line profile | No datum necessary when used for form purpose | |||
Form / Orientation / Location | Surface profile | No datum necessary when used for form purpose | |||
Orientation | Parallelism | ||||
Orientation | Perpendicularity | ||||
Orientation | Angularity | ||||
Location | Position | No datum necessary when working with norm ISO 5458. | |||
Location | Concentricity / Coaxiality | Named concentricity when used for center points and coaxiality when used for median lines. In the norm ASME Y14.5 it was eliminated since the version from 2018. | |||
Location | Symmetry | In the norm ASME Y14.5 from 2018, the symmetry was eliminated. | |||
Run-out | Circular run-out | ||||
Run-out | Total run-out |
Symbol | Unicode character | Modifier | Notes |
---|---|---|---|
Free state | Applies only when part is otherwise restrained | ||
Least material condition (LMC) | Useful to maintain minimum wall thickness | ||
Maximum material condition (MMC) | Provides bonus tolerance only for a feature of size | ||
Projected tolerance zone | Useful on threaded holes for long studs | ||
Regardless of feature size (RFS) | Not part of the 1994 version. See para. A5, bullet 3. Also para. D3. Also, Figure 3-8. | ||
Tangent plane | Useful for interfaces where form is not required | ||
Continuous feature | Identifies a group of features that should be treated geometrically as a single feature | ||
Statistical tolerance | Appears in the 1994 version of the standard, assumes appropriate statistical process control. | ||
Unequal bilateral | Added in the 2009 version of the standard, and refers to unequal profile distribution. Number after this symbol indicates tolerance in the "plus material" direction. |
- Strona rysunku: Wstaw nową domyślna stronę rysunku, Szablon strony, Przerysuj stronę, Drukuj wszystkie strony
- Widok: Wstaw widok, Aktywny widok, Grupa rzutów, Widok przekroju, Przekrój złożony, Widok szczegółu, Wstaw widok obiektu środowiska Kreślenie, Wstaw widok obiektu środowiska Architektura, Wstaw widok arkusza kalkulacyjnego, Wstaw grupę wycinków, Udostępnij widok, Rzut kształtu
- Wymiarowanie: Wymiar długości, Wstaw wymiar poziomy, Wstaw wymiar pionowy, Wymiaruj promień, Wymiar średnicy, Wymiaruj kąt, Wymiaruj kąt na podstawie trzech punktów, Wymiar poziomy, Wymiar pionowy, Powiązanie wymiaru, Dymek, Wymiar długości w aksonometrii, Wymiar przestrzenny, Napraw wymiar
- Dekoracje: Zakreskuj, Kreskowanie geometryczne, Symbol, Obraz, Włącz / wyłącz wyświetlanie ramek
- Adnotacje: Nowa adnotacja, Linia odniesienia, Adnotacja w postaci tekstu sformatowanego, Geometria pomocnicza - wierzchołek, Punkt środkowy, Kwadrant, Dodaj linię środkową do ściany, Dodaj linię środkową pomiędzy dwoma liniami, Dodaj linię środkową pomiędzy dwoma punktami , Dodaj linię pomocniczą wytyczoną przez dwa punkty, Dodaj okrąg kosmetyczny, Zmień wygląd linii, Wyświetl / ukryj niewidoczne krawędzie, Symbol spawalniczy, Symbol wykończenia powierzchnii, Pasowanie wału / otworu
- Rozszerzenia:
- Atrybuty i modyfikacje: Wybierz Atrybuty linii, odstępy między kaskadami, Zmień atrybuty linii, Przedłużenie linii, Skróć linie, Zablokuj / odblokuj widok, Wyrównaj widok przekroju, Wyrównaj ciąg wymiarów poziomych, Wyrównaj ciąg wymiarów pionowych, Wyrównaj ciąg wymiarów ukośnych, Wymiar poziomy kaskadowo, Wymiar pionowy kaskadowo, Wymiar ukośny kaskadowo, Opis - pole powierzchni, Oblicz długość łuku dla zaznaczonych krawędzi, Rozszerzenie dostosuj format
- Linie środkowe i gwinty: Oś otworu, Rozszerzenie Osie otworów w okręgu, AGeometria pomocnicza dla otworu gwintowanego, widok z boku, Geometria pomocnicza dla otworu gwintowanego, widok od dołu, Geometria pomocnicza dla gwintu śruby, widok z boku, Geometria pomocnicza dla śruby, widok od dołu, Utwórz wierzchołki w przecięciu, Geometria pomocnicza obwodu, Geometria pomocnicza łuku, Geometria pomocnicza okręgu przez trzy punkty, Rozszerzenie Linia równoległa, Rozszerzenie Linia prostopadła
- Wymiarowanie: Seria wymiarów poziomych, Seria wymiarów pionowych, Seria wymiarów ukośnie, Seria kaskadowych wymiarów poziomo, Seria kaskadowych wymiarów pionowo, Seria kaskadowych wymiarów ukośnie, Wymiar poziomy fazki, Wymiar pionowy fazki, Długość łuku, Symbol średnicy '⌀', Symbol kwadratu '〼', Usuń symbol wiodący, Zwiększenie dokładności, Zmniejszenie dokładności
- Jak zacząć
- Instalacja: Pobieranie programu, Windows, Linux, Mac, Dodatkowych komponentów, Docker, AppImage, Ubuntu Snap
- Podstawy: Informacje na temat FreeCAD, Interfejs użytkownika, Profil nawigacji myszką, Metody wyboru, Nazwa obiektu, Edytor ustawień, Środowiska pracy, Struktura dokumentu, Właściwości, Pomóż w rozwoju FreeCAD, Dotacje
- Pomoc: Poradniki, Wideo poradniki
- Środowiska pracy: Strona Startowa, Architektura, Assembly, CAM, Rysunek Roboczy, MES, Inspekcja, Siatka, OpenSCAD, Część, Projekt Części, Punkty, Inżynieria Wsteczna, Robot, Szkicownik, Arkusz Kalkulacyjny, Powierzchnia 3D, Rysunek Techniczny, Test Framework